Levenslang leren heeft niet alleen voordelen, maar is sinds kort ook verplicht. De wet Werkbaar en Wendbaar Werk schrijft voor dat alle werkgevers in de privésector jaarlijks een gemiddelde van vijf opleidingsdagen per voltijdse medewerker moeten halen. We zetten even op een rij wat dat precies inhoudt voor jou als werkgever.
wat zegt de wetgeving?
Momenteel wordt de investering van ondernemingen in levenslang leren gemeten door het gemiddelde aantal opleidingsdagen per medewerker te berekenen. Het kan dus dat de ene werknemer tien opleidingsdagen per jaar gebruikt en de ander nul.
Vanaf 1 januari 2024 moet elke voltijdse medewerker (full-time equivalent of FTE) gedurende 5 jaar minstens 5 opleidingsdagen per jaar krijgen. Maar dat moeten we toch even nuanceren:
wanneer moet je verplichte opleidingsdagen voorzien?
De doelstelling die beschreven staat in de wet Werkbaar en Wendbaar Werk, is niet op elk bedrijf van toepassing. Alles hangt af van hoeveel FTE medewerkers er bij jou tewerkgesteld zijn. Dat wordt berekend op basis van de gemiddelde voltijdse tewerkstelling in je bedrijf tijdens een referteperiode.
minder dan 10 medewerkers
Bestaat je bedrijf uit minder dan 10 medewerkers? Dan heeft deze wet geen gevolgen voor jou en je organisatie. Je wordt echter wel aangemoedigd om te investeren in de groei van je medewerkers.
tussen 10 en 20 medewerkers
Werken er tussen 10 en 20 medewerkers in je bedrijf? Dan hebben ze recht op een individueel opleidingsrekening. Gedurende 5 jaar moeten ze gemiddeld 1 opleidingsdag per jaar krijgen. Als werkgever ben je verplicht om je medewerkers een keer per jaar op de hoogte te brengen van hun openstaand saldo.
vanaf 20 medewerkers
Vanaf 20 voltijdse medewerkers is er sprake van individueel opleidingsrecht, maar moet er ook een formeel opleidingsplan zijn. Je medewerkers hebben nu recht op minstens 5 dagen opleiding per jaar. Dat betekent dat ze op 5 jaar tijd 25 opleidingsdagen ter beschikking moeten krijgen.
wat moet er in je opleidingsplan staan?
Elke onderneming die 20 of meer FTE’s tewerkgesteld heeft, moet een opleidingsplan opstellen. Dat kan op papier of elektronisch, maar moet bepaalde elementen bevatten. Zo moeten de aangeboden opleidingen en de doelgroep (welke werknemers) voor die opleidingen toegevoegd worden. Bovendien moet je aantonen hoe je opleidingsplan bijdraagt aan de wettelijk verplichte investeringen in opleiding. Verder moeten je medewerkers je opleidingsplan altijd kunnen raadplegen.
Bekijk ook op de website van de Federale overheidsdienst of er voor jouw sector al een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) afgesloten is. Het kan zijn dat daar extra voorwaarden voor je opleidingsplan in bepaald zijn. Als er geen cao is, kan je zelf een ondernemings-cao afsluiten met de werknemersvertegenwoordigers in je organisatie.
wat voor opleidingen moet je aanbieden?
Hoe draag je dan bij aan de groei van je medewerkers? Je kan bijvoorbeeld formele opleidingen aanbieden: cursussen en stages die door externe lesgevers of sprekers worden gegeven. Deze zijn georganiseerde opleidingen met een vast tijdstip die op locatie, op kantoor of online kunnen plaatsvinden.
Informele opleidingen zijn vrijer (en vaak zelfstandig) in te vullen. Het gaat over zelfstudie, training on the job, conferenties bijwonen, enzovoort. Ook waar en wanneer zo’n informele opleidingen precies plaatsvindt, hebben jij en je medewerker in de hand. Let op: zowel de informele als de formele opleidingen moet je registreren in de sociale balans.
wat gebeurt er met dagen die niet worden opgenomen?
Je medewerker is niet verplicht om de dagen waar die recht op heeft, te gebruiken. En het is nooit een geldige reden voor ontslag. Een noodzakelijke opleiding voor de job mag je wel opleggen. Denk aan een Photoshop-opleiding voor een digital designer, bijvoorbeeld.
De dagen die niet gebruikt zijn, kunnen opgespaard worden gedurende 5 jaar. Het kan dus zijn dat je medewerker in 2028 recht heeft op 25 opleidingsdagen. Na 5 jaar vervalt het krediet en wordt de teller weer op nul gezet.
Ontsla je je medewerker? Dan heeft die het recht om – in overleg met jou – de overige opleidingsdagen in te zetten tijdens de opzegtermijn. Vertrekt je medewerker zelf of wordt die ontslagen om dringende redenen? Dan heeft die dat recht niet.
is je organisatie klaar voor de toekomst?
Kan je hulp gebruiken bij het spotten van opleidingskansen voor je werknemers? Schakel de hulp in van onze coaches. Samen maken we je team én je bedrijf succesvoller.